Oorzaken
In Nederland
eindigt één van de drie huwelijken in een scheiding. Dat is bij christelijke
huwelijken niet veel minder. Bij meer dan de helft van die scheidingen is de
oorzaak een probleem in de communicatie tussen de partners. ‘Het lukte niet
meer om elkaar te bereiken’, ‘We hadden alleen nog maar ruzie’, ‘We hebben
elkaar niets meer te vertellen’.
Duurzaam
ontwricht
De
Nederlandse wet noemt slechts één reden voor scheiding. Dit is de ‘duurzame
ontwrichting’ van het huwelijk. Er is sprake van duurzame ontwrichting wanneer
de verhouding binnen het huwelijk zo moeilijk is geworden, dat het niet langer
mogelijk is om bij elkaar te blijven. Dit geldt al als een van beide partners
dat vindt, zelfs als de ander het daar niet mee eens is. Of een van beiden
‘schuld’ heeft is voor de wet dus niet van belang.
Natuurlijk spelen voor iedereen persoonlijke redenen om een scheiding te
willen. Er zijn verschillende redenen om te scheiden.
- Vreemdgaan
- Ziekte/psychisch lijden
- Verslaving van één van de partners
- Grote schulden
- Agressie
- Vernedering
Seksuele
problemen spelen bij een kwart van de stellen. In een behoorlijk groot aantal
(zo’n 40 procent) is er sprake van overspel, al is dat niet altijd de primaire
oorzaak van de scheiding. Het kan ook een gevolg zijn van de verwijdering
tussen de partners.
Scheidingssignalen
Een huwelijk
bestaat uit twee mensen. Hoe goed die mensen ook bij elkaar passen, er zullen
altijd momenten zijn waarop de relatie onder druk komt te staan. Grote veranderingen,
verschil in ontwikkeling, voortdurende zorgen. Vaak worden dit soort momenten
door jou en je partner verschillend beleefd, waardoor de verbondenheid onder
druk komt te staan.
Prof. G.P. Hoefnagels noemt zulke momenten ‘scheidingssignalen’: het is erop of
eronder. Gaan jullie er mee aan de slag door de verschillen te bespreken, dan
kan zo’n gebeurtenis je relatie verdiepen en je huwelijk verstevigen. Laten
jullie de zaken echter onbesproken, dan kan dat leiden tot verwijdering van
elkaar. Voorbeelden zijn:
- Verschillen in carrière
- De geboorte van een kind
- Ziekte
- Financiële zorgen
- Verhuizing
- Psychische klachten
- Overlijden van dierbaar persoon
- Ontslag
- Pensioen
Nu jullie
relatie niet goed meer loopt, is het zinnig na te gaan wanneer de problemen
zijn begonnen.
Uit
balans
In een
huwelijk wordt je identiteit deels bepaald door je partner. Daar is niets
verkeerds aan, het is juist een gezonde manier om je relatie te integreren in
je bestaan en je te verbinden aan de ander. Tenminste, zolang er een balans is
tussen je eigen identiteit en die van je partner.
Je relatie kan echter uit balans raken, waardoor de ene partner meer ruimte
inneemt en de andere partner minder. Meestal wordt dit veroorzaakt door een
grote gebeurtenis (een scheidingssignaal) en is zo’n verschuiving in eerste
instantie misschien een goede reactie.
Als jij bijvoorbeeld ziek wordt, zal je partner meer taken en
verantwoordelijkheden naar zich toetrekken. Voor de korte termijn is dat een
goede oplossing, omdat jij er door wordt ontlast. Op de lange duur kan er
echter een blijvende disbalans in jullie relatie ontstaan, waar spanning uit
voort komt. Jij voelt je bijvoorbeeld buitengesloten, omdat je partner alles
heel goed alleen lijkt te kunnen. Terwijl je partner zich overvraagd voelt,
omdat hij/zij alle lasten alleen moet dragen.
veelgestelde
vragen
Kan ik
scheiden van mijn psychisch zieke partner?
Het leven
met een partner die lijdt aan een psychische aandoening is zwaar. Wanneer goede
zorg en behandeling aanslaan kan een huwelijk goed zijn. Maar wanneer de
behandeling niet aanslaat, de patiënt niet mee wil werken of de toestand zo
ernstig is dat een langdurige opname noodzakelijk is en blijft, wordt het
huwelijk ontwricht. De beslissing te willen scheiden van een partner met een
psychische aandoening is meestal het sluitstuk van een moeilijk proces, waarin
onvermogen, verdriet en schaamte, maar ook het verlangen naar rust en ruimte
voor jezelf een rol spelen. Soms spelen ook financiële redenen mee.
Je kunt kiezen voor een ‘echtscheiding’ of een ‘scheiding van tafel en bed’. De
praktijk (de aanvraag, de procedure en de praktische gevolgen) is bij beide
gelijk, maar bij een scheiding van tafel en bed blijven jullie wettelijk gezien
wel getrouwd.
Bij de scheidingsprocedure wordt je partner gezien als iemand die persoonlijk
niet (maximaal) kan opkomen voor zijn of haar belangen. Wanneer je advocaat het
verzoek tot scheiding indient, zal de rechtbank daarom een advocaat toewijzen
aan je partner. Die zal er op toezien dat je partners belangen niet worden
geschaad. De beide advocaten zullen de scheiding afwikkelen.