Gewijzigde omstandigheden

Niemand kan in de toekomst kijken. Het is onmogelijk om rekening te houden met alle veranderingen die de revue zullen passeren. Dit geldt ook als de hoogte van de kinder- en/of partneralimentatie wordt vastgesteld. Nadat de alimentatie is vastgesteld, kunnen zich allerlei omstandigheden voordoen waardoor het vastgestelde bedrag te hoog of juist te laag is. De hoogte van de alimentatie kan dan aangepast worden.

Onderling overleg

De ex-partners kunnen in onderling overleg nieuwe afspraken maken over de alimentatieverplichting. Hierbij is van belang dat de partner die de wijziging voorstelt duidelijk maakt waarom die wijziging nodig is. Bovendien is het belangrijk om de ander de tijd te geven om te wennen aan het idee. De wijziging van de alimentatieplicht brengt immers een wijziging van het inkomen met zich mee. Als de ex-partners het samen eens worden over een nieuw bedrag, moeten de nieuwe afspraken worden vastgelegd in een overeenkomst.

Wijziging van omstandigheden

Soms komen ex-partners er niet samen uit. Dan kan door een advocaat een wijzigingsverzoek worden ingediend bij de rechtbank. Een van de gronden die aan dit verzoek ten grondslag kan worden gelegd, is dat er sprake is van een wijziging van omstandigheden waardoor de vastgestelde alimentatie niet meer aan de wettelijke maatstaven voldoet. Aan deze eis wordt bijvoorbeeld voldaan op het moment dat er sprake is van een verandering van de draagkracht van de alimentatieplichtige.

Een wijziging van de draagkracht ontstaat met name doordat de financiële omstandigheden veranderen. Het inkomen van een ex-partner is dan gestegen of gedaald. Een verandering van het inkomen kan worden veroorzaakt door ontslag, meer of juist minder gaan werken, een nieuwe baan, arbeidsongeschiktheid of een faillissement.

Ook nieuwe persoonlijke omstandigheden kunnen leiden tot een veranderingen van de draagkracht. Hierbij kan gedacht worden aan een wijziging van de zorgregeling of een onderhoudsgerechtigde die gaat samenwonen of trouwt met een nieuwe partner.

Als de rechter van mening is dat de alimentatie niet meer aan de wettelijke maatstaven voldoet, kan hij het bedrag wijzigen. Hij neemt dan een nieuwe beslissing, ook wel beschikking genoemd. De oude beschikking blijft van kracht totdat de nieuwe beschikking er is. Dit is van belang, omdat de alimentatie zoals die in eerste instantie is vastgesteld in de tussentijd blijft gelden. Dat betekent in de praktijk dat de onderhoudsplichtige, in het geval van een verlaging van de alimentatieplicht, pas minder mag betalen op het moment dat de nieuwe beschikking is gegeven door de rechter.

Niet-wijzigingsbeding

Soms nemen ex-partners bij het vaststellen van de alimentatie een niet-wijzigingsbeding op. Dit betekent dat de hoogte van de alimentatie niet kan worden gewijzigd bij rechterlijke uitspraak op grond van een wijziging van omstandigheden, tenzij er sprake is van een zodanig ingrijpende wijziging van omstandigheden dat de onderhoudsplichtige redelijkerwijs niet langer aan het beding mag worden gehouden. In het geval van een niet-wijzigingsbeding geldt dus een strengere eis.

Up-to-date

De alimentatieplicht is aan verandering onderhevig. Zo kan de alimentatie hoger, lager of zelfs nihil worden. Het is altijd mogelijk om een nieuwe alimentatieberekening te maken. Of de alimentatie ook daadwerkelijk wordt aangepast, hangt af van de vraag om de omstandigheden voldoende gewijzigd zijn. Het verdient in ieder geval aanbeveling om bij een wijziging van omstandigheden goed te kijken of de vastgestelde alimentatieverplichting nog wel up-to-date is. Zowel de onderhoudsplichtige als de onderhoudsgerechtigde wil immers in zijn of haar levensonderhoud kunnen voorzien.